West-Friesland

Heeft u ook zo het gevoel dat alle beslissingen die er tegenwoordig genomen worden gestuurd worden door het geld? Heeft u ook het gevoel dat als er in de politiek keuzes moeten worden gemaakt er vooral gekozen wordt voor het economisch belang? Dat alle andere zaken van ondergeschikt belang zijn? Dat onder het motto van de economische groei onze samenleving langzaam maar zeker wordt afgebroken?

Volgens de dames en heren van het kabinet zit onze economie weer in de lift. Er wordt ruimschoots gesmeten met fantastische groeicijfers van, jawel, “0,4%” en dan weer “1,2%”. Dat de werkeloosheid onverminderd hoog is, en zelfs nog altijd stijgt, doet er blijkbaar even niet toe. Nee, die werkeloosheid daalt straks ‘vanzelf’ wel. De export loopt een beetje vast, maar ja: dat komt door ontwikkelingen waar we geen invloed op hebben. Nee, met die economie komt het wel goed.

Dat er nu inmiddels bijna een miljoen huishoudens enorme schulden hebben, en dat ruim 400.000 kinderen opgroeien in gezinnen die onder de armoedegrens leven…. Ach, dat is vooral de schuld van deze mensen zelf – ze kunnen niet goed met geld omgaan, hebben niet goed ingespeeld op de crisis.

Daar is het kabinet niet de veroorzaker van…

Dat laatste is natuurlijk maar gedeeltelijk zo. Natuurlijk heeft dit kabinet, of het vorige, de grote financiële crisis niet veroorzaakt. Natuurlijk heeft noch Balkenende, noch Rutte, de afgelopen jaren veel invloed kunnen uitoefenen op de wereldwijde teruggang van de welvaart. Maar de manier waarop de achtereenvolgende kabinetten en ministers van CDA, PvdA, VVD (en een tijdje PVV – de gedogende partij van het minderheidskabinet Rutte-I) de crisis te lijf zijn gegaan maakt hen wel mede verantwoordelijk voor de terugloop van het welzijn van grote groepen mensen.
Er zijn keuzes gemaakt die hebben geleid tot bezuinigingen op de sociale zekerheid, de zorg, het onderwijs en de huisvesting. Er werden maatregelen genomen om geld te besparen, maar dat ging (en gaat nog steeds) ten koste van voorzieningen waarvan we ooit hebben afgesproken dat ze waardevol waren voor onze samenleving. Die voorzieningen worden aan alle kanten uitgekleed.

De vraag is natuurlijk of met de voorspelde economische groei (?) ook deze waardevolle aspecten van ons samen leven weer worden opgetuigd …

Daarmee is geld ‘leidend’ geworden in elke discussie. Kijk maar om ons heen.

In Groningen wordt een groot deel van ons aardgas gewonnen. Overigens: een flink deel van ‘ons eigen’ gas wordt verkocht. Daarmee verdienen we een hoop geld. Een flink deel van het gas dat wij gebruiken kopen wij weer in het buitenland. Handel is namelijk belangrijk. Dat vinden wij natuurlijk ook, maar handel kan niet ten koste gaan van het welzijn van mensen. De aardbevingen dwingt minister Kamp nu om de gaswinning terug te schroeven naar een acceptabel, veilig niveau. Dat brengt onze handel in gevaar, en daarmee verdienen we minder geld. Slecht voor de economie.

In veel dorpen en steden worden dorps- en buurthuizen gesloten. Ook bibliotheken dreigen te verdwijnen. Voor ons welzijn zijn dit grote verliezen. In dorpshuizen komen veel mensen samen om elkaar te ontmoeten, en het is gebleken dat mensen hierdoor gelukkiger worden. Het schept een uniek soort samen-gevoel. Jongeren kunnen er terecht voor een praatje (lekker ‘chillen’, bijvoorbeeld), ouderen voor een potje klaverjassen of een avondje kienen. Bijzonder is, dat mensen door dergelijke samenkomsten minder gezondheidsproblemen krijgen. Jongeren kunnen beter gevolgd worden, groeien gezonder op en belanden minder snel in vormen van criminaliteit.

Op den duur scheelt dat onze maatschappij heel veel geld: we zullen minder geld kwijt zijn voor gezondheidszorg en voor bestrijding van criminaliteit, bijvoorbeeld.

Bibliotheken zijn ook veel mensen een plek om samen te komen. Behalve het halen van een mooi boek treffen mensen elkaar. Een bibliotheek is, naast het internet, nog altijd een grote bron van kennis voor jong en oud. Met het credo “Nederland: kennisland!” zou de bibliotheek toch veel meer waardering verdienen, ook met het oog op de toekomst.

In de bezuinigingswoede van de laatste jaren wordt echter vooral gekeken naar het feit dat dorpshuizen en bibliotheken vooral nu veel geld kosten. Blijkbaar zijn ze alleen waardevol als er vette winst wordt gemaakt.

De SP heeft, ook bij aanvang van de crisis, al de keuze gemaakt om flink te investeren in mensen. Waar bezuinigd moest worden, wilden wij vooral de mensen met lagere inkomens uit de wind houden. Aangepakt moesten worden de veroorzakers van de crisis – de banken en het grootkapitaal. De mensen met de hoogste inkomens moesten de zwaarste lasten dragen. Wat hebben we dat niet vaak aangekaart en geroepen. Tot op heden is er nauwelijks geluisterd.

De SP koos (en kiest) voor investeren in de toekomst, juist nu. Neem de bouw. De bouw werd in 2008 enorm hard getroffen. Bouwprojecten vielen stil, en daar plukken we nu de extra wrange vruchten van. Wij wilden geld steken in ‘bouwen’. Dat kost inderdaad geld, maar we verdienen dat dubbel en dwars terug. Misschien niet direct in geldmiddelen, maar zeker in het welzijn van mensen!