West-Friesland

Lang is het peuterspeelzaalwerk en de kinderopvang een zaak geweest van het gesubsidieerde welzijnswerk. In de negentiger jaren van de vorige eeuw veranderde er veel. Welzijnsinstellingen werden gedwongen tot fusies en schaalvergroting. De kinderopvang werd een commerciële tak binnen die welzijnsinstellingen. Dat zou efficiënter zijn en beter voor het kind. Dacht men toen….

Waar de peuterspeelzaal een voorziening voor de ontwikkeling van het kind bleef, veranderde de kinderopvang in een voorziening voor de ouders. Oneerbiedig gezegd: de kinderopvang werd tot een soort commerciële fietsenstalling voor kinderen, waar de werkende ouders centraal stonden.

Omdat de kinderopvang winst ging maken, werd deze door de gesubsidieerde welzijnsinstellingen overgedragen aan marktpartijen. Toen de subsidieregeling begin 2000 enorm werd uitgebreid en de belastingdienst ging meebetalen roken veel “durfkapitalisten hun kans. De ene na de andere kleine opvangorganisatie werd overgenomen en opgekocht.

De grootste aanbieder is ESTRO, een conglomeraat van ruim 400 kinderdagverblijven en een aantal gastouderbureaus. De eigenaar was een beleggingsclub, “Providence”, die een paar honderd miljoen Euro leende om alle onderdelen te kopen zoals Catalpa, Kiddy World en vele anderen. Die aflossing en de rente van die lening werd ten laste gebracht van alle bedrijfsonderdelen. De overhead steeg daardoor enorm, waardoor de organisatie ineens heftige verliezen ging lijden. Zo maakte Catalpa in 2009 nog € 49 miljoen winst, terwijl ze daarna verlies leden.

Zo werden gezonde kinderopvangbedrijven een speelbal van financiële cowboys. Het bedrijf werd hierdoor leeggezogen. Om de kosten te drukken werden de arbeidsvoorwaarden verslechterd en werd er niet meer geïnvesteerd. Ook werd de hand gelicht met de kwaliteit.

ESTRO kwam vorig jaar al op het randje van faillissement. De organisatie werd overgenomen door een tweetal “durfkapitalisten”, namelijk KKR en Bayside Capital. Vierhonderd medewerksters werden daarop ontslagen en veel kinderdagverblijven werden gesloten.

Dat gaf voor de leidsters, voor de kinderen en voor de ouders geen goed gevoel voor de toekomst.

En nu ligt er dan weer een faillisementsaanvraag. En alweer is er een “durfkapitalist” die graag een doorstart wil maken. En weer gaat dit honderden banen kosten. En weer worden de schulden afgewenteld op ouders, medewerksters en de belastingbetaler.

Er zal een herbezinning moeten komen, of de kinderopvang weer binnen de non profit sector moet vallen of dat de markt blijft regeren.

De SP is van mening dat het peuterspeelzaalwerk en de voor- en vroegschoolse educatie absoluut non-profit moeten blijven om niet meegezogen te worden in een financieel avontuur, waar kinderen een bron van inkomsten vormen.

In de praktijk zijn wij dan ook tegenstander van het subsidiëren door de gemeenten van commerciële kinderopvangorganisaties voor peuterspeelzaalwerk en voor VVE. Onze SP-afdeling heeft een kerngroep Onderwijs & Peuterwerk, die hier (wederom) actief mee aan de slag gaat.