West-Friesland

Wim Hoogervorst
Ik weet nog goed dat ik als kind op een bepaald moment ‘het lezen’ ontdekte. Natuurlijk zijn de technieken van het lezen, het ontcijferen van de lettertekens en het combineren daarvan tot begrijpelijke klanken, mij op de (toen nog) lagere school bijgebracht. Ik mag me gelukkig prijzen dat dat bij mij allemaal redelijk vlot ging. Het echte ‘lezen’ kon toen beginnen. En ‘lezen’ moest en moet je natuurlijk zelf doen.

Wat mij vooral verwonderde was het feit dat andere mensen hun gedachten blijkbaar met een paar verschillende tekens konden overbrengen op anderen. Vooral als er ook nog wat mooie plaatjes (tekeningen of foto’s) bij staan, lijkt het wel alsof je in de gedachten van die ander kunt stappen. Daardoor leer je de wereld kennen doordat anderen je dingen vertellen en laten zien.

Als zevenjarige jongen kwam ik op deze manier voor het eerst in een bibliotheek. Ik realiseer me dat dat misschien best laat was. Er viel mij heel veel op. Allereerst natuurlijk de (in de ogen van een kind) oneindige hoeveelheid boeken. Kasten vol, geordend naar leeftijd en onderwerp. Verder was het er stil, er werd eigenlijk niet gesproken op wat geheimzinnig gefluister na. Je mocht ook in elk boek bladeren: je pakte voorzichtig een boek uit de kast, bekeek de kaft en als het je een leuk boek leek mocht je er in bladeren. Dat bladeren in een boek gaf (ook toen al) een apart gevoel wat ik ook nu nog herken.
In de buurt van de kinderboeken, waar ik me vooral ophield, stonden tafels en stoelen en er was zelfs een leeshoek met lekkere zachte banken. Daar mocht je, met een boek, zomaar op gaan zitten om het door jou gekozen boek te gaan bekijken of lezen. Als het in deze hoek wat onrustig werd (tja, we bleven kinderen), kwam er een strenge bibliotheekmevrouw (met bril aan een koordje) naar je toe om even te zeggen dat het stil moest zijn...
Zo kon ik met gemak uren in de bibliotheek rondhangen. Ook de informatieboeken trokken zeer mijn aandacht. En na zo’n bezoek koos je drie of vier boeken die je ‘zomaar gratis’ mee naar huis mocht nemen. Je gaf de boeken aan ‘die strenge mevrouw’ en zij stempelde de boeken af. Ze verdwenen in een tas en je nam ze mee naar huis. En thuis ging je bibliotheekavontuur dan op gezette tijden gewoon verder...

Herkent u dit? Als u een beetje van lezen houdt vast wel. De ‘bibliotheek’ was voor mij een beetje de poort naar de grote wereld. Natuurlijk niet alleen voor mij, maar voor grote groepen mensen. Misschien ook wel voor u?

In mijn dagelijks bestaan als leerkracht op een basisschool zie ik nu vanuit een andere positie het belang van de bibliotheek als instituut. Ik kan zeggen dat ik inmiddels veel ervaring heb met kinderen die (beginnen met) lezen. Ik herken de magische weg die zij afleggen op weg naar ‘lekker lezen’. Dat gaat niet bij iedereen even gemakkelijk. Scholen hebben allerlei materiaal in huis om ervoor te zorgen dat elk kind de kans krijgt om ook werkelijk de leestechniek zich eigen te maken.
Als een kind eenmaal kàn lezen, moet het de boekenwereld in. Elke school heeft wel een boekencollectie, die je een beetje kunt vergelijken met een bibliotheek. Kinderen kunnen hier in terecht.
Maar de echte stap naar de grote boekenwereld is toch de gang naar de ‘echte’ bibliotheek. Elke school organiseert regelmatig een bibliotheekbezoek met hun kinderen. Bij het binnenstappen van de bibliotheek zie je bij veel kinderen de verwondering in de ogen...

Afgelopen week las ik in het Noordhollands Dagblad dat de bibliotheekvoorziening in onze regio drastisch gaat veranderen. Door bezuinigingen in de diverse gemeenten wordt het budget flink naar beneden bijgesteld - het zal wellicht niet meer mogelijk zijn om in onze directe omgeving een bibliotheek te bezoeken. We moeten ons realiseren dat de bibliotheek een veel grotere waarde heeft voor de samenleving dan wel eens aangenomen wordt. Het is veel en veel meer dan een verzameling boeken. In mijn ogen is het bestaan van een bibliotheek, die voor grote groepen mensen bereikbaar is, van essentiële waarde voor de ontwikkeling van een kind, van een volwassene. Maar ook voor de ontwikkeling van de maatschappij als geheel.

De komende weken zal het voortbestaan van de bibliotheken in onze regio ongetwijfeld in de schijnwerpers staan. Wij als SP houden onze ogen en oren open, en denken en praten mee - daar, waar het moet en kan!