West-Friesland

Weet u het nog? Een paar maanden geleden werd met veel bombarie het Sociaal Akkoord gesloten. Werkgevers, werknemers en het kabinet kwamen overeen een aantal maatregelen te nemen om de crisis gezamenlijk te lijf te gaan. Dankzij dat Sociaal Akkoord zou de kans klein zijn dat er in de nabije toekomst nog meer bezuinigd zou moeten worden om het begrotingstekort van Nederland in elk geval in de buurt van de 3% te houden - dat schrijft “Europa” tenslotte voor.

Nu, amper drie maanden verder, staan de vlaggen er heel anders bij. De recente cijfers van allerlei planbureaus zijn nog altijd heel somber over de economie.
Eurocommissaris Ollie Rehn, de begrotingswaakhond, heeft ons land te kennen gegeven dat er meer bezuinigd moet worden, want het tekort loopt, zonder verdere maatregelen, weer een stuk op. Voorzitter Dijsselbloem van de eurogroep, toevallig ook onze minister van financiën, kan niet anders dan Rehn’s advies opvolgen. Natuurlijk: waar Nederland ooit de vloer aanveegde met landen die het niet zo nauw namen met de begrotingsregels (Griekenland, Portugal, Italië) kan de eurogroep-voorzitter niet anders dan van Nederland het braafste jongetje van de klas te maken.
Zes miljard bezuinigen; Dijsselbloem heeft al geroepen dat dat vast staat. En natuurlijk: voor Dijsselbloem is het ook een persoonlijke opdracht om streng om te gaan met begrotingsvoorschriften uit Brussel - hij is immers Mister Euro en kan het zich niet permitteren om als minister van financiën van zijn eigen land een uitzondering te maken.

De vraag wordt de komende periode: hoe gaat het kabinet die zes miljard (of worden het er toch acht?) bij elkaar halen? Eind augustus moet dat zo langzamerhand wel duidelijk worden. Op Prinsjesdag zal het kabinet met een begroting voor 2014 en daarna moeten komen. Ongetwijfeld zullen voor die tijd de nieuwe voorstellen worden gepresenteerd.

Heeft u ook, net als ik, het sterke gevoel dat wij met z’n allen deze zes miljard weer zullen moeten opbrengen? Waar ‘het volk’ altijd al een makkelijke kip is om van te plukken, zal het ook dit keer niet anders zijn. De grote bedrijven zullen wel weer ontzien worden, terwijl daar toch best het een en ander te halen valt. Ze zullen ontzien worden; het kabinet zal zeggen dat de economische groei van deze bedrijven afhangt en dan moet je ze zeker niet raken met maatregelen. Dus voor deze ‘grote jongens’ vast geen belastingverhoging. Het kabinet durft ook de enorme hoeveelheid brievenbus-firma’s niet aan te pakken. Daarmee ontlopen vele grote bedrijven, maar ook de wat kleinere, enorme bedragen aan belastinggeld. Rutte meent dat dit allemaal legaal is; dat zal best, maar maak het dan een beetje illegaal. Er kunnen miljarden belastinggeld worden geïnd bij deze ‘legale belastingontduikers’, bijvoorbeeld door hen alleen al 3% belasting op te leggen.

Als dit kabinet consequent is zal de oplossing wel weer gezocht worden in het verhogen van de eigen bijdrage voor de zorg, in een nul-lijn voor salarissen, in een korting op de toeslagen, in een bevriezing of verlaging van de uitkeringen, in een extra bezuiniging op de ouderenzorg, in minder investeren in onderwijs, een extra korting op cultuursubsidies. Kortom: maatregelen waar ze vooral weer ‘de gewone man’ mee treffen.
Wat men helemaal niet door lijkt te hebben is het feit dat ‘de economie’ vooral draait op geld van ‘de gewone man’. Het overgrote deel van het geld in ons land rouleert in de samenleving. Het is enorm belangrijk dat dit proces draaiende blijft. Mensen moeten geld hebben om uit te geven, zodat kleine ondernemers (winkeliers, bijvoorbeeld, maar ook de loodgieter, de klusjesman) kunnen verdienen en dit geld ook weer kan uitgeven.
Als het kabinet grote hoeveelheden geld uit dit proces haalt (bij bezuinigingen gebeurt dat) wordt de economie vanzelf kleiner en dat is gevaarlijk. Mensen kunnen met minder geld niet meer gaan uitgeven, al roepen Rutte en sinds kort ook zijn compaan Samson dit wel. Ik ben helemaal geen econoom, maar ik snap wel dat je pas meer kunt besteden als je ook meer hebt om te besteden . Bij de bezuinigingen van dit kabinet komt de economische motor steeds meer tot stilstand. Investeren in deze economische motor is noodzakelijk.

Toch is er een sprankje hoop. Het kabinet krijgt ook van oude vrienden steeds meer tegenstand. Ook de werkgevers zeggen dat verder bezuinigen de economie kapot maakt. De SP roept dat al veel langer, en lijkt ook op dit punt weer gelijk te krijgen.
Nieuwe verkiezingen dan maar ?