De Floriade 2022: een beschouwing #1
De Floriade 2022: een beschouwing #1
Al een tijdje volg ik de berichtgeving rond de kandidatuur van de Floriade 2022. Op 15 november 2011 werd ons gevraagd om vanwege een spoedeisend onderwerp als fractievoorzitter naar het stadhuis te komen. Die avond werd ons medegedeeld dat het college voornemens was om zich bij Noord-Holland-Noord kandidaat te stellen als Floriade kandidaat 2022. Er was een presentatie, die heb ik echter nooit meer langs zien komen. Er werd wat geschermd met spinoff (waarover later meer), en eerlijk is eerlijk, het was een wervend verhaal. Daarnaast zat als nog in een zeer vroeg stadium, waren er geen tot weinig consequenties, enzovoorts.
Diezelfde avond ben ik op onderzoek uitgegaan, en heb ik op Internet achtergrondinformatie gezocht. Dit doe ik tot op heden nog steeds. Dit onderzoek maakt dat ik erg kritisch ben op een aantal zaken. Zaken die in de euforie rond deze fantastische kans bijna niet meer gehoord lijken te worden. Ik vind dat een probleem, omdat buiten kijf staat dat het een mega-project zou zijn om de Floriade te organiseren, dat gepaard gaat met hoge bedragen. Dit blijkt ook wel uit de berichtgeving, die spreekt over een gat van 12 miljoen (bron). Het zou natuurlijk zo kunnen zijn dat er al verregaande beloftes liggen dat anderen dan Enkhuizen zelf de kosten voor zich nemen (wel keiharde garanties dan nodig, ach nee, maak het geld dan maar alvast over). Je zou dan zelfs kunnen zeggen wat let je dan nog?. Toegegeven, het pakket ziet er dan weliswaar aantrekkelijk uit, maar het zou ook dan onbezonnen zijn om je zonder argumenten in dit avontuur te storten. Het is juist het feit dat ik nog weinig onderbouwing heb gezien die maakt dat ik kritisch ben (ik heb gevraagd om het prebidbook van Enkhuizen, maar dat heb ik nog niet gezien). Laat ik wat zaken noemen.
De besluitvorming
Het valt me op dat andere mogelijke kandidaten wat scheutiger lijken te zijn in hun informatievoorziening. Een snelle ronde leverde bijvoorbeeld al op:
- Zo kwam Boskoop al in mei 2011 met een voorstel, waarin ook de kosten van een mogelijk bidbook aan bod kwamen. (zie hier). Ook Zoetermeer heeft al 40.000 euro voor het bidbook uitgetrokken, ook al leverde de Floriade in 1992 daar destijds een nadeel van 10 miljoen op. (ik denk guldens nog). Hoewel dit door anderen weer ontkend wordt, door handig gebruik te maken van alweer- het begrip spinoff.
- In Groningen een raadsbrief begin december die n en ander op papier zet.
- Almere heeft al een fors bedrag uitgetrokken en geeft in deze brief aan hoe de weg naar de Floriade 2022 verder gaat, plus een draagvlakstudie. Daarnaast en ik moet zeggen, dat is eindelijk eens een redelijk verhaal over spinoff- heeft de Rabobank al een onderzoek gedaan. Al heeft het ook iets van "Wij van WCeend adviseren WCeend. In Lelystad ging het minder voorspoedig. Het college steunde Almere, maar raad voelde zich buitenspel gezet (bron)
- In Rivierenland was de Floriade een punt dat langskwam in de openbare raadsvergadering in Oktober waarbij in ieder geval helder over het vervolg werd gepraat. Sterker nog, in november ontspon zich in Tiel al een interessante discussie. Merk bijvoorbeeld op dat een bidbook een boekje is die moet uitstralen kies Enkhuizen en standaard geen risico-analyse zal bevatten. Zie ook het Bidbook van Venlo, organisator van de Floriade 2012 (Venlo was enige overgebleven kandidaat).
- Terechte vragen CU Lansingerland over bidbook.
En in een terzijde las ik: "Om zich te presenteren wil de regio een paviljoen inrichten op de Floriade 2012 in Venlo. De Agriboard heeft gemeenten in Noord-Holland Noord gevraagd om hierin te investeren met een bijdrage van 0,50 euro per inwoner. Het college vraagt de gemeenteraad om dit bedrag beschikbaar te stellen." (bron)
Ik neem aan dat Enkhuizen dat niet betaalt, want heb geen raadsvoorstel gezien.
Spinoff: wel eerlijk vergelijken, geen appels met peren
Als we kijken naar de argumenten van Venlo 2012 tov. Haarlemmermeer 2002 in het licht van de grote verliezen, stelt Venlo dat zij juist weinig toerisme hebben itt. Haarlemmermeer. De redenering lijkt wel te zijn: bij ons komen ze echt voor de Floriade, juist het feit dat er al veel toeristen ergens komen, is niet goed voor de meerwaarde van de Floriade. Immers, die mensen zouden ook bij GEEN Floriade al zijn gekomen. Dat klinkt me wel logisch in de oren. Dus de onderzoeksvraag moet zijn: welke meerwaarde heeft een Floriade ten opzichte van (i) geen investeringen, of (ii) hetzelfde bedrag als niet in Floriade genvesteerd maar in andere zaken. Zo zou je misschien wel drie overnachtingen voor de prijs van twee kunnen financieren. Levert dat ook niet veel extra omzet op? Ik moet dan ook denken aan de steiger die we in Enkhuizen hebben aangelegd, destijds -naast "handig" al bestaande projecten laten subsidieren- ook een geweldige kans voor spinoff. Ik betwijfel nog steeds of we er qua economische spinoff veel aan gehad hebben.
Salarissen bestuurders
Een ander interessant punt zijn de salarissen die in Venlo voor de Floriade getoucheerd worden (waarvan 1 geloof ik ook nog statenlid is). Deze column gaat er over. Ik vind het niet acceptabel als bestuurders dergelijke salarissen ontvangen.
Kansen
Dan de kansen. Want laten we niet te negatief doen: het Amstelpark is een mooi park, en ook het park in Zoetermeer (mijn echtgenote komt er vandaan) is best mooi. Moet er wel bij zeggen dat tegen dit park aan al snel woningbouw verrezen is. Het terrein in de Haarlemmermeer wordt zo nu en dan voor festivals gebruikt. In Venlo wordt het groene terrein na afloop van de Floriade een groen bedrijventerrein. Zie hier volgens mij het dilemma: als je na afloop niets doet heb je minder/geen dekking, als je wel wat doet dan kan het groene karakter er wel eens van af gaan. Neem ik dan het terrein boven de Haling in gedachten dan zou ik het liefst het eerste willen..maar dan lijkt het wel heel moeilijk om de begroting sluitend te krijgen. De hamvraag is dan ook: wat levert dit ons na afloop eigenlijk op?
a)Misschien een park. Maar ja, zitten we daar op te wachten?
b)Misschien gebouwen die het researchcentrum in Enkhuizen kunnen opleveren (zie dit bericht) Dat is mooi, maar daar is toch geen Floriade voor nodig?
c)Misschien infrastructuur: de N23 zal die sowieso echt al klaar zijn in/rond 2022? En die loopt nu via Broekerhaven natuurlijk. De Veilingweg en Haling opwaarderen (fietspad langs de Haling zou al jaren worden opgewaardeerd). OK? Maar met welk doel? Als het gaat om ontsluiting van Gommerswijk West-West zijn we verklaard tegenstander van bebouwen van die grond. En dubbel spoor? Dat zou mooi zijn. Echter, eerst vastleggen dan geloven.
Ook lees ik veel over kansen voor wat betreft werk. Vergeet niet dat veel van het werk slechts tijdelijk is, en dat daarnaast het risico bestaat dat niet voor deze regio werk gecreeerd wordt maar juist andere. Net als bij de Drommedaris. Zo wordt het bidbook vooral gemaakt door bedrijven buiten de regio. Ook een hotel kan misschien tijdens de Floriade gevuld worden, maar daarna ook nog? De redeneringen zoals deze zijn net wat te makkelijk allemaal, en doen me denken aan trickle-down economics.
Risicos
Maar er zijn natuurlijk ook risicos. Dat wordt snel duidelijk als je naar eerdere jaargangen kijkt. Risicos op vlak van: bezoekersaantallen, kostenoverschrijdingen, gaten in de begrotingen door te weinig bijdrage bedrijfsleven/provincie, afhankelijkheden als N23 wel of niet opgewaardeerd (de kandidaten van de afgelopen drie afleveringen lagen langs snelwegen), overlast door de organisatie (zie bijv. deze ingezonden brief), enzovoorts. Ook die risicos moeten in kaart worden gebracht. En nogmaals, laat niemand geloven dat dit zonder meer in het bidbook komt, de gemeente moet zelf het initiatief nemen. Ook heb ik het gevoel dat Noord-Holland als provincie misschien wel minder kans maakt, omdat 3 van de 6 Floriades al in Noord-Holland plaatsvonden.
Het bidbook
In Noord-Holland Noord wordt het Floriade-project getrokken door het Agriboard. In deze regio zullen BMC, Bureau Buiten, KCAP en Brink in opdracht van het Agriboard het bidbook gaan maken. Ik vraag me af wat de kosten ervan zijn; afgaande op eerdere bidbooks en begrotingen van andere kandidaten zal het waarschijnlijk tussen de 4 en 8 ton liggen. Het is heel mooi als dit zonder kosten voor o.a. Enkhuizen kan. Maar bedenk dat indirect natuurlijk altijd kosten gemoeid zijn met (het maken van) dit plan, bijvoorbeeld in de vorm van ambtelijke ondersteuning (dat mochten we bij andere voorstellen nooit vergeten!). Daarnaast blijft het natuurlijk zo dat een fors bedrag van enkele tonnen in papier gaat zitten, en niet in concrete maatregelen.
Tenslotte
Dit stuk is vooral bedoeld om nuchter weer beide benen op de grond te krijgen. Natuurlijk lijkt het mooi om de Floriade te (mogen) organiseren. We moeten echter al in een vroeg stadium oog hebben voor de meerwaarde, de gemoeide kosten, de risicos, en de vraag of een kleine gemeente als Enkhuizen zo'n groot evenement wel aan kan.
Ik verwacht een raadsbrief, en uiteindelijk ook snel een raadsvoorstel, k als derden het bidbook geheel zouden financieren. Immers, ambtelijke medewerking van Enkhuizen is altijd nodig als een dergelijk evenement op ons grondgebied plaats gaat vinden. Daarnaast is het een project met gevolgen die ons allen aangaan.
- Zie ook:
- SP WFO