h

Westfriese cultuur

16 oktober 2010

Westfriese cultuur

Eens in de zoveel tijd bezoek ik een regionale bijeenkomst over een onderwerp waar ik hoegenaamd weinig of niets van af weet. Dus geem WMO, Wro of herindelingen, maar een tijd geleden de kaderrichtlijn water en nu vond ik het wel leuk om naar een minicursus West-Friese cultuur te gaan, georganiseerd door het Westfries Genootschap. In korte tijd passeerden in Cultura te Andijk diverse onderwerpen:

  • Het ontstaan van West-Friesland (omsloten door Westfriese Omringdijk).
    Omringdijk
    De strijd tegen het water. Het wijfie van Sijbekarspel. De eerste bewoning in Zandwerven. Het gat van Bergen. Ik moest daarbij denken aan mijn scriptie voor Aardrijkskunde toen ik 17 was: over de zuurgraad van de kleigrond en hoe die door het water ontstaan was. Kreekruggen, inversie. (Over vroegste geschiedenis: http://www.westfrieseomringdijk.nl/index.cfm?art_id=8)
  • De karakteristieke stolpboerderijen met hun schoorstenen, makelaars, gootklossen e.d.
  • Vanaf 800 na Christus hoe het land inklonk door landontginning en ontwatering. Wuivers, veenrivier bij Krommeleek, dalinggaten. Dijken die gebouwd werden mbv. wier. Overstromingen die "wielen" veroorzaakten (inlaagdijk) en droge wielen (uitlaagdijk), zie ook kommen bij Hoorn en ten westen van Medemblik. Tussen 1000 en 1300 het ontstaan van de Zuiderzee. Na 1700 Noorse en Drentse stenen ter vervanging van palen die door van overzees meegenomen paalwormen verwoest waren (liggen nog op Zuiderdijk ergens).
  • Piet Wijdenes werd nog even genoemd. De naam is natuurlijk Westfries, maar ik ken hem omdat ik voor het goede doel veel van zijn wiskundeboeken heb verkocht.
  • Vervolgens de handel en de nijverheid. De eerste stad met stadsrechten, Medemblik 1289. Maar ook Schellinkhout had als dorp die rechten. Veel handel met Oostzee, VOC natuurlijk. Kamers VOC, en een Westfriese munt. De waarde van tulpenbollen (drie bollen, 1 huis in Hoorn). 22000 inwoners Enkhuizen in 1625, 5000 over in 1840 door economische achteruitgang en ziektes. Melkfabrieken.
    In 1675 laatste grote dijkdoorbraak. In 1916 net niet bij Andijk.
  • Tenslotte ging het over dialect en taal. Westfriese namen. Klederdracht.

Ik vond de opkomst niet zo hoog, al begrijp ik dat ook wel, het is toch je zaterdagochtend.
Gelukkig heb ik geen 'verbeelding as 'n zak armeturf'

U bent hier